Optik Form Tanımları

Bu ekran, kurumda okutulacak sınavlara ait optik cevap kâğıdı şablonlarının sistemde tanımlandığı yerdir. Optik okuyucuya “Hangi sınav hangi formu kullanacak, bu formda hangi alan kaçıncı haneden okunacak?” bilgisini buradan verirsiniz. Doğru çalışmayan optik okumaların neredeyse tamamı bu ekrandaki tanımların eksik ya da hatalı olmasından kaynaklanır; bu nedenle ekran kritik öneme sahiptir.


1. Ekranın Genel Yapısı

Ekran iki bölümden oluşur:

  1. Optik Form Listesi (sol blok)

    • “Sınav Türü” başlıkları altında ilgili sınav için tanımlanmış optik form kodları listelenir.

    • Örnek: “Alan Yeterlilik Testi”, “İlköğretim … Seviye Belirleme Sınavı”, “LGS”, “YKS” vb.

    • Bu başlıkların altında o sınavda kullanılacak gerçek optik form görünür (OPT31153, SBS119, OPTIK4153 gibi).

  2. Form Alanları (sağ blok)

    • Solda seçilen optik forma ait satır satır alan tanımları burada gösterilir.

    • Her satır optik kâğıttaki bir kutucuğu / bölümü temsil eder (TCKIMLIKNO, SINIF, ÖĞRENCİ NO, Türk Dili ve Edebiyatı, Matematik vb.).


2. Alan Tanımları

Sağ taraftaki tabloda yer alan sütunlar aşağıdaki anlamları taşır:

  • Bölüm Adı: Optik formda okunacak alanın adı. (Örn. “SINIF”, “KİTAPÇIK”, “Matematik”)

  • Bölüm Kategorisi: Bu alanın ait olduğu ders/bölüm grubu. Raporlamada alanların doğru başlık altında toplanmasını sağlar.

  • Alan Adı: Optik okuyucunun veya sınav değerlendirme modülünün teknik olarak kullanacağı alan adı. Bazı kurumlarda dış sistemle entegrasyon için gereklidir.

  • Başlangıç / Bitiş: Cevap kâğıdında bu alanın okunacağı karakter pozisyonlarıdır. Optik okuyucuya “bu alanı şu aralıktan oku” talimatı verir.

  • Uzunluk: Alanın kaç haneden oluşacağıdır. Başlangıç–bitiş değerleriyle birlikte okunacak veri boyutunu kesinleştirir.

Bu dört bilgi bir aradayken optik okuyucu ilgili alanı hatasız okuyabilir.


3. “Sınav Türü” Blokları

Farklı sınavların farklı cevap kâğıdı düzenleri olabilir. Ekranda bu yüzden:

  • “Sınav Türü: Alan Yeterlilik Testi”

  • “Sınav Türü: İlköğretim … Sınıf Seviye Belirleme Sınavı”

  • “Sınav Türü: LGS”

  • “Sınav Türü: Lisans Yerleştirme Sınavı”

gibi bloklar yer alır. Her blok, o sınava özel form kodlarını ve o formlara ait alanları içerir. Böylece aynı sistem içinde birden fazla optik tasarım paralel olarak yönetilebilir.


4. Ne Zaman Kullanılır?

  • Yeni bir sınav türü sisteme eklendiğinde,

  • MEB/kurum yeni bir optik cevap kâğıdı tasarımı yayınladığında,

  • Var olan kâğıtta alan yeri veya uzunluğu değiştiğinde,

  • Okuma sonrası raporlarda alan kayması, yanlış ders okunması gibi problemler görüldüğünde.

Bu durumda ilgili sınav türü bulunur, form kodu seçilir ve sağ taraftaki alan tanımı güncellenir.


5. Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Bir optik form tüm alanlarıyla birlikte tanımlı olmalıdır. Eksik alan, raporda eksik bilgi olarak geri döner.

  • Başlangıç/bitiş değerleri cevap kâğıdının fiziksel baskısına göre verilmelidir; farklı baskı kullanılıyorsa değerler yeniden ölçülmelidir.

  • “KİTAPÇIK”, “CİNSİYET”, “GİRMEDİ” gibi idari alanlar da sınav sonuç raporlarında kullanıldığı için silinmemelidir.

  • Yapılan değişikliklerin, optik okuma/yükleme işlemlerinden önce tamamlanmış olması gerekir.

Last updated